اثر رقابت ناسالم بین کارمندان چگونه آشکار می‌شود؟

اثر رقابت ناسالم بین کارمندان در اداره‌ی یک مجموعه، بسیار مخرب و غیر قابل چشم پوشی‌ست. رقابت اغلب، عنصر مؤثری برای نوآوری و خلاقیت به حساب می‌آید. انسان به طور طبیعی رقابت را می‌پسندد؛ اما رقابت ناسالم باعث می‌شود که افراد به یکدیگر آسیب برسانند. رقابت به عنوان یک ویژگی روانشناختی به این شکل تعریف شده است:

«به عنوان یک ویژگی فردی، رقابت پذیری به عنوان لذت بردن از رقابت بین فردی و تمایل به پیروزی و بهتر بودن تعریف شده است.»

کن بلانچارد (Ken Blanchard)  می‌گوید: « ما در کودکی به طور طبیعی یاد می‌گیریم که با همسالان و بزرگترها همکاری داشته و به یکدیگر کمک کنیم. بعدها در زندگی، با گذر از سیستم آموزشی، وقتی با کمبود منابع و محدودیت‌ها مواجهه می‌شویم، می‌آموزیم که برای حضور در بهترین مدارس و دانشگاه‌ها، ساختن تیم فوتبال و غیره، باید با یکدیگر رقابت کنیم.»

وقتی همکاری سالم از دست برود، رقابت ناسالم آغاز می‌شود و در نهایت صدمه‌ای به کل گروه وارد می‌شود. به عنوان یک مدیر، سعی کنید همکاری و همدلی را در مجموعه ترویج دهید.

خطرات رقابت ناسالم در محیط کار

زیر پا گذاشتن وجدان کاری

هنگامی که رقابت ناسالم است، افراد دیگر تنها نگران بهبود نتیجه کار و رسیدن به اهداف سازمان نیستند؛ بلکه برای ربودن کار از یکدیگر رقابت می‌کنند. به این طریق سعی می‌کنند نفر اول باشند و همکارانشان را عقب‌تر از خود نگه دارند و گمراهشان کنند.

احتکار اطلاعات توسط کارمندان

در محیطی با رقابت ناسالم، به تدریج کارکنان از اطلاعات برای شکست سایر اعضای گروه و بالابردن خود استفاده خواهند کرد. اینگونه فرصت رشد از بقیه‌ی افراد گرفته می‌شود. این رفتار نشان دهنده‌ی اثر رقابت ناسالم در بین کارمندان آن مجموعه است.

شکل‌گیری تشکیلات ناسالم

یکی از اثرات رقابت ناسالم بین کارکنان، شکل‌گیری اتحاد یا تشکیلات ناسالم است. در چنین حالتی ایده کلی این است که افراد بتوانند مهارت کار در گروه را بیاموزند. اتحاد ناسالم در محل کار با هدف ارتقاء یک کارمند به عنوان رهبر این اتحاد شکل می‌گیرد و منافع شرکت برای رسیدن به منافع کارمند نادیده گرفته می‌شود.

کار گروهی را از بین می‌برد

هدف از کار گروهی جمع کردن افراد، با مهارت‌ها در نقاط قوت متنوع است تا بتوانند از توانایی‌های فردی خود برای موفقیت یک پروژه استفاده کنند. با این حال، یکی از اثرات رقابت ناسالم بین پرسنل این است که هر شخص بخواهد به تنهایی بدرخشد. این مساله باعث ناامیدی در گروه می‌شود که در نهایت، منجر به فروپاشی آن خواهد شد. نوع ناسالم رقابت در محیط کار باعث می شود، اعضای تیم ناامید و صدمه دیده باشند. همچنین باعث رفتار یا رویارویی غیر اخلاقی افراد با یکدیگر می‌شود و کارکنان شما به سادگی رقابت را ترک خواهند کرد.

 رقابت ناسالم منجر به خرابکاری می‌شود

از آنجا که هدف این است تا هر فرد به تنهایی برنده شود، بنابراین افراد برای پیروزی خود هر کاری را انجام می‌دهند. نتیجه این است که کارمندان همیشه سعی در خراب کردن یکدیگر دارند. اگر کسی نتواند با داشتن ایده‌های به ظاهر درخشان بر دیگران سایه بیافکند، آن‌گاه رو به خرابکاری شخصیت و کار رقیب می‌آورد. بنابراین هر ایده یا شانس جدیدی برای موفقیت دیگران به سرعت خاموش می‌شود.

 انگیزه رقابت در افراد معمولا، پول، جایزه، قدرت و موقعیت جدید است در حالی که انگیزه های درونی  به جای موارد مالی و بیرونی، مانند حس رضایت از انجام یک کار خوب و پیشرفت فرد و شرکت، بر جوایز بیرونی مزیت دارند و متاسفانه عوامل بیرونی ایجاد انگیزه فقط  کوتاه مدت و گذرا هستند. 

نکاتی جهت جلوگیری از رقابت ناسالم

از پاداش استفاده کنید نه تهدید

مطالعات نشان می‌دهد زمانی که انگیزه‌ی رقابت پاداش بوده است، کارمندان بیشتر به دنبال راه‌حل‌های خلاقانه بوده و کمتر غیر اخلاقی عمل می‌کنند.  پاداش بیشتر از تهدید روی کارمندان جواب می‌دهد.

پاداش کار گروهی

هنگامی که اعضای تیم با هم کار می‌کنند و پاداش می‌گیرند، اغلب عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهند. این مساله باعث می‌شود که کارمندان برای حذف یکدیگر تلاش نکنند و حس همکاری بینشان بیشتر خواهد شد. زیرا پیشرفت یک فرد به پیشرفت کل گروه کمک می‌کند. بدین شکل، اقدامی نشات گرفته از اثر رقابت ناسالم بین کارمندان در تیم دیده نخواهد شد.

بهترین کارمندان را ترغیب کنید

در حالی که شما در حال پیشرفت در کار گروهی هستید، تشویق بهترین کارکنان نیز مهم و قابل توجه است. آنها به خوبی احساس می‌کنند که تلاش‌هایشان بی‌فایده نبوده. چرا وقتی می‌توانند با میانه رو بودن، همان جوایز را کسب کنند، باید سخت کار کنند؟

رقابت مثبت نقد سالم را همراه دارد

برای اینکه یک تیم به خوبی عمل کند و اثری از رقابت ناسالم بین کارمندان تیم به چشم نخورد، همه‌ی اعضا باید بتوانند نظرات و نگرانی‌های خود را صادقانه بیان کنند. البته برای عده‌ای از مردم سخت است که نظرات واقعی‌شان را درباره‌ی کار یکدیگر طوری بیان کنند که کسی از انتقادشان دلخور نشود. ارائه و پذیرش نقد سازنده یک مهارت بین فردی بسیار پیشرفته است.

در نهایت  بتسی وینکلر در People Results اشاره به این دارد که: «با تبدیل کردن همه چیز به یک رقابت، با همکاران خود درگیری غیر ضروری ایجاد نکنید.» رقابت ایجاد می‌شود تا افراد به جای اینکه در مقابل یکدیگر قرار بگیرند، بتوانند با هم در جهت رسیدن به یک هدف مشترک همکاری کنند.