تستهای روانشناسی
تستهای روانشناسی ارزیابی های کتبی، دیداری یا کلامی ست که برای سنجش عملکرد شناختی و عاطفی کودکان و بزرگسالان انجام می شود. هدف از آزمون های روان شناختی ارزیابی انواع توانایی ها و ویژگی های ذهنی از جمله موفقیت و توانایی، شخصیت و عملکرد عصبی ست.
برای کودکان، از پیشرفت تحصیلی، توانایی و هوش می توان به عنوان ابزاری در انتخاب مدارس، تعیین وجود اختلال یادگیری یا تأخیر در رشد، شناسایی استعدادهای درخشان یا پیگیری رشد فکری استفاده کرد. برای تعیین توانایی شغلی (به عنوان مثال، در مشاوره شغلی) ممکن است از تستهای روانشناسی هوش برای نوجوانان و جوانان نیز استفاده شود.
تستهای روانشتاسی شخصیت به دلایل بسیار مختلفی از تشخیص روانشناسی (به عنوان مثال، اختلال شخصیت، اختلال افسردگی) گرفته تا غربالگری داوطلبان شغلی، انجام می شود. برای تعیین نقاط قوت و ضعف شخصیت ممکن است از آنها در یک محیط آموزشی استفاده شود.
آزمونها و تستهای روانشناسی تصویری
بیشتر اقدامات رسمی جهت سنجش عملکرد ذهنی، عینی و قابل اندازه گیری هستند. با این حال، برخی آزمونها و تستهای روانشناسی تصویری ممکن است شامل سطحی از تفسیر ذهنی باشد. آزمون های روانشناسی که به عنوان موجودی، اندازه گیری، پرسشنامه و مقیاس نیز شناخته می شوند، در تنظیمات مختلفی از جمله پیش دبستانی ها، مدارس ابتدایی و متوسطه، کالج ها و دانشگاه ها، بیمارستان ها، مراکز درمانی سرپایی و آژانس های اجتماعی اجرا می شوند. آنها در قالب های مختلفی وجود دارند، از جمله نوشتاری، کلامی و رایانه ای.
هر یک از آزمونهای روانشناسی به عنوان ابزار شناختی به یکی از این لایههای رفتار، شخصیت، هوش، مدل ذهنی و ناخودآگاه میپردازند. دانستن این که هر کدام از آزمونها روانشناسی به کدام قسمت از روان مربوط میشوند میتوانند به ما نقشه راهی دهد که در کشف و ارتقاء ابعاد شخصیتی و رفتاری و در نهایت توسعه فردی راهگشا باشند. اینکه بدانیم ابزار ما سنجش رفتار است یا شخصیت به کشیدن نقشه راه توسعه فردی، کمک شایانی میکند.
تستهای روانشناسی مربوط به رمزگشایی از رفتار یا رفتارشناسی
شامل شامل تست دیسک DISC آزمون سبک مذاکره و تست تعویق تصمیمات هستند.
رفتار، بیرونی ترین مدل بروز حالات انسانیست. افراد برای پذیرفته شدن در اجتماع به صورت خود آگاه رفتاری را از خود بروز میدهند که میتوانند به راحتی آن را بر اساس زمان و مکان تغییر دهند. تست دیسک یکی از ابزار های تعیین رفتار است. آزمون های سبک مذاکره و تست تعویق تصمیمات نیز، با توجه به اینکه رفتارهای قابل تغییری هستند در این حوزه قرار دارند. از آنجا که تست دیسک با گزارش کامل سه پروفایل خروجی دارد که رفتار فرد را به صورت شخصی، رفتار کاری و رفتار عمومی نشان میدهد کاربرد زیادی در توسعه فردی و کسب و کار دارد.
تست MBTI
تستهای روانشناسی مربوط به رمز گشایی از شخصیت یا شخصیت شناسی شامل تست MBTI : تست MBTI مخصوص نوجوانان و تست اینیاگرام با گزارش کامل و تست گاستون برژه و تست آیسنک یا طبایع، هستند که تیپ شخصیتی فرد را مشخص میکنند. تغییر این لایه از روان مانند رفتار برای شخص کار آسانی نیست و در پروسه توسعه فردی، فرد فقط به کشف آن میپردازد.
در لایههای عمیق تر آزمونهای انواع تست هوش و استعداد قرار دارد. تست هوش چندگانه گاردنر، تست هوش هیجانی باران و تست هوش هیجانی برادبری و گریوز وجود دارند. از آنجا که هوش هیجانی قابل آموزش و تقویت است و از طرفی هوش هیجانی فاکتور مهمی در برقراری ارتباط موثر با دیگران است، این دسته از تستهای روانشناسی که انواع هوش ها را می سنجند، کاربرد زیادی در کسب و کار و توسعه فردی دارند.
در حوزه مدل ذهنی، تست مدل ذهنی، تست چپ مغزی و راست مغزی و تست نگرش نسبت به پول هست. تست نئو با گزارش کامل که NEO – PIR یا BIG5 هم نامیده می شود، در لایه مدل ذهنی و باورها قرار دارد. آزمون نئو با گزارش کامل از آزمونهای روان شناسی پرکاربرد در حوزه کسب و کار و توسعه فردیست.
ناخودآگاه فرد
در عمیق ترین لایه روان، ناخودآگاه فرد قرار دارد برای این قسمت آزمون های سنجش ناخودآگاه یا تستهای روانشناسی کهن الگو وجود دارد. ابزار آزمونی کهن الگوها ناخودآگاه فرد را مشخص میکند و تغییر این لایه امکان پذیر نیست اما اگر در فرد آگاهی ایجاد شود به خود آگاهی فرد کمک زیادی میکنند.
تست سفر قهرمانی (آرکتایپ یونگ)، تست کهن الگوی اسطورهای زنان، تست کهن الگوی اسطورهای مردان در این حوزه قرار دارند. با توجه به اینکه شناخت ناخودآگاه، الگوهای رفتاری را مشخص می کند، روز به روز بر کاربرد این آزمون روان شناسی در حوزه های مختلف کسب و کار از استخدام گرفته تا مارکتینگ و برندینگ در حال افزایش است. از سوی دیگر در حوزه توسعه فردی نیز بسیار مورد توجه قرار گرفته است و شناخت و آگاهی از ناخودآگاه فرد، از اولین قدم ها برای توسعه فردی تعریف شده است.
آزمون های پیشرفت و توانایی
آزمون های پیشرفت و توانایی نیز برای اندازه گیری سطح عملکرد فکری و توانایی شناختی کودک طراحی شده اند. بیشتر آزمونهای موفقیت و توانایی به صورت استاندارد هستند، بدین معنا که هنجارها در مرحله طراحی می شود و با اجرای آزمون روی یک نمونه نماینده بزرگ از جمعیت آزمون ایجاد می شود.
آزمون های موفقیت و توانایی از یک پروتکل یا روال آزمایش یکنواخت پیروی می کنند (به عنوان مثال، دستورالعمل های آزمون، شرایط آزمون و روش های نمره گذاری) و نمرات آنها را می توان در رابطه با هنجارهای تعیین شده تفسیر کرد. مثلا آزمون های دستیابی و توانایی مشترک شامل مقیاس هوش وکسلر برای کودکان است. (WISC-III) و مقیاس های استنفورد-بینه.